Pushback
Het vliegtuig, in dit geval een Boeing 737-800, staat aan de gate. De checklists zijn afgewerkt en het vliegtuig is klaar om teruggeduwd te worden.
Je mag niets doen zonder toestemming….
Je roept over de radio “groundcontrol” op. Dat is de luchtverkeersleider die het verkeer op de grond begeleidt. Hoe doe je dat? Je begint met je eigen roepnaam, in ons geval is dat Yellow one two seven four en dan je vraag “ready for stsartup and pushback” De ground luhctverkeersleider geeft je toestemming voor een pushback en begint met jouw roepnaam (callsign) “Yellow 1274, cleared for pushback”. De piloot herhaalt dezelfde tekst voor de verkeersleider. zodat deze snapt dat de piloot het begrepen heeft. Het vliegtuig heeft geen “achteruit; het wordt teuggeduwd door een pushback truck. Die komt nu voorgereden en de pilootcommuniceert via een kabel met de chauffeur van de truck. Tijdens de pushback worden één voor één de motoren gestart. De pushback truck zet het vliegtuig op de juiste plek op het platform en koppelt dan af. zie ook de Video van pushback
Het vliegtuig is nu klaar om toestemming te vragen om te taxiën naar de runway.
Taxiën naar de runway
Je vlucht begint bij een specifieke runway en daar moet je naar toe rijden. Je bent natuurlijk niet het enige vliegtuig dat beweegt over het vliegveld. Je moet eerst aan de verkeersleider (Ground) toestemming vragen om naar de runway te rijden die in het vluchtplan staat. De verkeersleider vertelt je precies hoe je dat moet doen en welke taxibanen je moet gebruiken. Dat werkt net als een stratenkaart, alleen heet een straat hier bijv. A(alfa)15. Nadat je toestemming én de route hebt gekregen, weet je hoe je naar de startbaan moet komen. In de nieuwste vliegtuigen kun je de plattegrond van het vliegveld op het scherm krijgen, compleet met het tekentje waar jij je op het veld bevindt. Dat maakt het makkelijker om in dichte mist je weg te vinden
Besturing tijdens taxiën
Je gaat nu voorzichtig gas geven, zodat het vliegtuig gaat rollen. Let op, een Boeing 737 heeft twee sterke motoren en je geeft al snel teveel gas…… Je kijkt op de “stratenkaart” van het vliegveld voor de route en je stuurt met de “tiller”. Dat is een soort stuurwieltje dat links (vaak ook rechts) aan de buitenkant van de cockpit zit. Met de “tiller” bestuur je het neuswiel en kun je tamelijk scherpe bochten nemen. Bijvoorbeeld als je bij het eind van de runway moet omdraaien om te starten. Als je bij de runway bent aangekomen stop je voor de gele streep. En dan ga je toestemming vragen voor de take off.
“Yellow 1274, ready for departure (takeoff) runway 24”
Klaar voor de takeoff. Het vliegtuig staat haaks op de runway, voor de gele lijn. Net als bij de pushback en het taxiën, moet je ook hier eerst toestemming vragen voor de departure. Deze toestemming is ontzettend belangrijk. Een startbaan is een gevaarlijke plek, omdat er veel vliegverkeer voorbij komt is dat met hoge snelheden vertrekt of aankomt. Eén van de checks is goed uit het raam kijken naar vliegtuigen die aan het landen zijn en naar evt verkeer dat nog op de runway rijdt. Je moet van radiofrequentie wisselen, want je moet aan “Tower” toestemming vragen om te vertrekken.
Cleared for takeoff
Nadat je de toestemming hebt gevraagd,gekregen en herhaald hebt, moet je samen als een team werken. De takeoff vereist veel concentratie en precisie. Je zult merken dat er in de cockpit een duidelijke taakverdeling is; dit wordt duidelijk tijdens hele drukke fases van een vlucht zoals bij de start. De vliegende piloot houdt het toestel in het midden van de baan en de andere piloot houdt de instrumenten nauwlettend in de gaten. Hij geeft de piloot informatie over het proces van de takeoff. Zodra het vliegtuig de snelheid Vr ( V rotate) heeft, trekt de vliegende piloot de knuppel naar zich toe. Het vliegtuig komt van de grond en begint aan de klim. Video van de start van een avondvlucht vanaf Madeira
Top of climb en kruisvlucht
Jullie zijn opgestegen, wielen omhoog, snelheid vergroten, flaps in en dan klim je gestaag door naar je top of climb en kruisvlucht. Je zult al heel snel merken dat de klim behoorlijk steil kan zijn, zeker in een Boeing 737. Je mag niet random opstijgen, voor de uitvliegroute is een reeks standaard routes gemaakt.
SID (Standard Instrumental Departure)
Zo’n route heet SID (Standard Instrumental Departure). Als een vliegtuig vanaf een vliegveld vertrekt moet het een SID volgen, het is precies hetzelfde als een auto die veilig de snelweg op moet komen via een oprit. Een SID is eigenlijk een oprit voor de hoger gelegen high altitude highways. Voor meer informatie hierover, kijk naar de video met uitleg over low and high altitude airways. Hier nog een andere video over high altitude vliegkaarten Door alle uitvliegroutes te standaardiseren, vliegen alle vliegtuigen precies dezelfde route en gebruiken zij precies hetzelfde stuk luchtruim. Op deze manier kun je het luchtruim in stukken verdelen voor aanvliegende en uitvliegende toestellen. Dat maakt het luchtruim veiliger.
Top of climb
Aan het einde van de klim bereik je de top of climb. Je klimt niet verder, maar de neus gaat wat naar beneden en het toestel vliegt horizontaal verder op de ingestelde hoogte. Het voelt dan alsof het vliegtuig even lijkt te dalen.
Daling / descent
Na de kruisvlucht ( je vliegt constant dezelfde hoogte) begin je in de buurt van je bestemming te komen. De piloten zetten de daling / descent in en dat merk je doordat de motoren minder vermogen leveren. De neus zakt iets en je voelt dat je zakken. Dat voel je overigens alleen op het moment dat je van horizontale vlucht naar dalen gaat. Met een vaste daalsnelheid voel je niet dat je daalt. Als je naar buiten kijkt lijkt het alsof je nog gewoon rechtdoor vliegt, tenzij het vliegtuig sterk daalt. Tijdens de kruisvlucht ligt het toestel ongeveer 2-3 graden achterover. Bij de daling zakt de neus maar een paar graden. Als je vanaf 10 kilometer (30 000 voet) hoogte op het vliegveld gaat aanvliegen heb je veel ruimte nodig. Een vliegtuig daalt ongeveer 300 meter (1000 voet) per minuut. Voor een daling vanaf 10 kilometer in een rechte lijn naar zeeniveau heb je dus een half uur nodig. De daling vindt vaak in stappen plaats, dus in werkelijkheid heb je nog meer tijd nodig. Op tijd beginnen met dalen is dus belangrijk.
Aansluiten op de Standard Terminal Arrival Route ( STAR ).
De Standard Terminal Arrival Route (STAR) is te vergelijken met een N weg die je vanaf de snelweg naar de stad begeleid. Deze route bestaat uit vaste navigatiepunten en brengt de vlucht uiteindelijk op de Approach, die meestal bestaat uit een Instrument Landing System (ILS). Een ILS is een soort kegel die naarmate de baan dichterbij komt steeds smaller wordt en zo de nauwkeurigheid vergroot.
Efficiëntie, comfort en veiligheid zijn erg belangrijk in de luchtvaart. Hierom zijn de vliegers zeer bedreven in strakke procedures. Vooraf aan de daalvlucht zijn de meeste systemen geprogrammeerd om de werkdruk tijdens de daling te verlagen. Echter kan een daling druk zijn. Dit temeer door het verlagen van de snelheid, boordcomputers her- programmeren, radiofrequenties veranderen, toestemming vragen om te landen en daarnaast ook nog buiten kijken voor ander verkeer. Om efficiënt en veilig te werken zijn een goede samenwerking en duidelijke communicatie van groot belang.
Tussen alle landende vliegtuigen moet natuurlijk voldoende ruimte blijven. Op ongeveer 10-15 mijl van de baan vlieg je de ILS in. De ILS begeleidt je tot aan de baandrempel.
Het laatste deel van de daling; de approach
De laatste fase van de vlucht heet de daalvlucht. Deze wordt meestal ingezet en uitgevoerd volgens het vluchtplan. Het vluchtplan bestaat uit navigatie punten die het vliegtuig begeleiden naar het vliegveld. Het laatste stukje van de daling gaat via een standaard route, ook wel STAR genoemd. Deze route sluit vervolgens aan op de approach. De meeste vliegvelden beschikken over zowel SID’s en STAR’s.
Landing
Opstijgen en landen zijn de meest risicovolle momenten tijdens een vlucht. Op het moment van landen vliegt het toestel zo langzaam mogelijk, want minder snelheid bij het raken van de baan is veiliger en het toestel wordt minder belast. Uiteraard zijn overal veiligheidsmarges ingebouwd, in het geval het vliegtuig zou moeten doorstarten. In de aanloop naar de landing moet je eerst toestemming vragen om te landen en dat doe je bij “Tower”. Als je met behulp van de ILS landt, dan helpt dat systeem je precies in de goede richting te vliegen en precies in het goede daalpad. De ILS brengt je tot aan de baandrempel en ook in dichte mist kun je op je instrumenten landen, afhankelijk van het soort apparatuur van het systeem dat op de grond en in het vliegtuig geïnstalleerd is. Het vliegtuig is in staat helemaal zelf te landen op de autopilot.
Bij het aanvliegen, gaat stap voor stap de snelheid naar beneden, en zet je stap voor stap de flaps uit. Flaps zorgen ervoor dat het draagvermogen van de vleugels groter wordt, zodat je met lagere snelheid kunt landen en dat is veiliger. De vleugel wordt in feite boller. Die extra kromming levert ook veel weerstand op, dus je landt met een behoorlijk vermogen.
Eenmaal op de grond, stuur je met het voetenstuur en gebruik je de straalomkeer inrichting. Door de uitstromende gassen uit de motoren naar voren om te buigen, rem je op de motoren. De wielremmen gebruik je ook met behulp van het voetenstuur. Je gaat zo snel mogelijk van de runway af om deze weer vrij te maken voor andere vliegtuigen. Dan vraag je toestemming om te taxiën naar de gate.
